marvel [Amortyzator] Manitou Marvel Comp - Serwis zerowy

[przemogg]

Manitou Marvel Comp - Serwis zerowy

Chciałbym przedstawić przegląd zerowy amortyzatora Manitou Marvel Comp posiadającego tłumik Absolute+ oraz sprężynę powietrzną TS Air. Przegląd ma na celu sprawdzenie co i ile tak naprawdę dała fabryka. Nieznany jest mi data produkcji amorka ( w nr seryjnym na koronie jest liczba "14" więc podejrzewam, że może to być rocznik 2014) i u mnie też już sporo przeleżał nieużywany z braku czasu, tym bardziej należało sprawdzić to. Przegląd nie obejmował wymiany żadnych części na nowe, zwłaszcza uszczelek olejowych i kurzowych.

 

Trochę teorii:

1. Używałem następujących instrukcji:

Manitou Fork Service Manual 2012 https://manitoumtb.com/wp-content/uploads/sites/2/2018/08/2012-Service-Manual-REV2.1.pdf

Fork Owner's Manual 2012 https://manitoumtb.com/wp-content/uploads/sites/2/2018/08/2012-Fork-Owners-Manual_ENG.pdf

Oil Height Chart 2016/2017 https://manitoumtb.com/wp-content/uploads/sites/2/2018/08/Oil-Height-Diagram_new-REV2.pdf

    Jako ciekawostkę dodam że moja instrukcja Manitou Fork Service Manual z 2012r którą zapisałem na twardym dysku w momencie zakupu tego amortyzatora nieco różni się od podanej wyżej (zainteresowanym mogę wysłać e-mail -3,3 MB).

 

2. Oleje i smary:

    -smar: oficjalnie w instrukcji serwisowej jako smar Manitou sugeruje Slickoleum. Tu parę słów dodam: z tego co przeszukałem internet w poszukiwaniu opinii na temat Slickoleum wynika, że nie utrzymuje się długo pod uszczelkami kurzowymi http://endurotrophy.pl/forum/showthread.php?tid=426&page=3 ale nie najgorszy http://endurotrophy.pl/forum/showthread.php?tid=426&page=4

    -olej do goleni dolnych: Manitou sugeruje semi-bath 5w40 synthetic, sprzedając go pod swoja marką. Nie wiem, jaki olej 5w40 Manitou sygnuje swoja marką. Nie mam pojęcia, nie kupowałem go. Niemniej jednak jako olej 5w40 ludzie polecają bardzo Motorexa Semi-Bath, który ma bardzo dobre opinie, obecnie trudno dostępny, albo Motorex Supergliss, prawdopodobnie jego następca (różnica między nimi patrząc na tabelki to już inne cSt @ 40C). Jedyny sensowny zarzut, jaki spotkałem na jego temat, poza ceną, to dość znaczny spadek właściwości w niższych temperaturach- zaczynał zamulać amortyzator, zresztą zależy chyba też od typu amortyzatora ale warto przeczytać: http://endurotrophy.pl/forum/showthread.php?tid=426&page=6

    - olej do tłumika: w tym temacie instrukcja Fork Owner's Manual 2012 strona 6 stwierdza:

"NOTE: Use SAE 5WT suspension fork oil from high quality manufacturers such as Motorex or Maxima."

Na marginesie lepkość Maxima Fork Oil 5WT to 15.90 cSt @ 40C a Motorex 5WT to 22.6 cSt @ 40C Natomiast w Oil Height Chart 2016/2017 napisano:  "All forks listed us 5w synthetic Maxima oil, Manitou part number 85-0023."

 

     Pozostając przy tłumiku, ze względu na pojawiające się czasami pytania, co będzie jak będzie za dużo lub za mało oleju w tłumiku, warto zacytować jeszcze ten fragment w/w instrukcji:

"SETTING THE PROPER OIL LEVEL IN YOUR DAMPED SUSPENSION FORK IS CRITICAL. THE DAMPING IS LOCATED IN THE RIGHT LEG OF YOUR FORK. NOT ENOUGH OIL WILL ALLOW FOAMING AND REDUCE THE PERFORMANCE. TOO MUCH OIL WILL RESTRICT TRAVEL AND MAY CAUSE DAMAGE TO THE SYSTEM AND CREATE AN UNSAFE RIDING CONDITION."

 

    Wynika z tego, że za mało oleju w tłumiku może prowadzić do pienienia oleju (w konsekwencji do jego zapowietrzenia o ile się nie mylę, bo instrukcja dotyczy różnych widelców Manitou - przypominam rok 2012) oraz wpływa na osiągi/pracę amortyzatora. W praktyce, co sam sprawdziłem, ciut za mało oleju i amortyzator blokuje się dopiero po minimalnym ugięciu- mniej więcej około 10-5mm, nie było sensu mierzyć dokładnie. Natomiast za dużo oleju ma skutkować ograniczeniem skoku, uszkodzeniem oraz niebezpieczeństwem podczas jazdy. Tego już w praktyce nie sprawdzałem.

   

    Tyle oficjalne źródła. Ja zastosowałem testowo następujące środki: smar rsp Slick Kick (bo taki miałem), jako semibath Fuchs Silkolene RSF 15W (w dolne golenie testowo) a jako olej do tłumika Motorex Fork Oil tyle że 2.5WT (bo jestem stosunkowo lekki - ma 15.1 cSt @ 40C- sam jestem ciekaw jak będzie działał choć podejrzewam że następnie dostanie 5WT). Jeśli mam byc szczery ten oryginalny fabryczny, który był w tłumiku, przy próbnych ugięciach był równie twardy jak mój Motorex ale 7.5WT, dlatego z niego zrezygnowałem.

 

3. Narzędzia. Nie będę ich wymieniał osobno, są podane w opisie.

4. Terminologia- nazewnictwo - jeśli nie jestem pewien poprawnej polskiej nazwy postaram się podać oryginalne angielskie określenie z instrukcji.

5. Na koniec chciałbym umieścić zastrzeżenie, że mój opis przedstawia tylko serwis mojego amortyzatora i nie stanowi ani nie zastępuje instrukcji serwisowej Manitou jako takiej, dlatego jak ktoś/coś wykonana nie tak w swoim amortyzatorze to proszę nie zgłaszać do mnie roszczeń. Tyle teorii.

 

Przegląd zerowy:

1. Ważne! Tłumik Absolute+ oraz tłumik powrotu (Rebound Damper TPC) muszą być w pozycji FULL OPEN

2. Dzisiejszy obiekt ćwiczeń

 

3. Demontuje czerwone pokrętło od tłumika Absolute+ poprzez odkręcenie śrubki 2mm imbusem

Przy okazji warto sprawdzić zakres obrotu ponieważ sprawdzałem dwa Marvele i co dziwne w jednym zakres obrotu jest taki jak dla wersji z blokadą skoku z manetki a drugi posiada już nieco większy zakres- typowy dla regulacji pokrętłem. Oba jednak to wersje OEM i tym tłumacze tą rozbieżność. Zainteresowanych odsyłam do odpowiedniego wątku w forumowym dziale poświęconym Manitou.

Pod spodem znajduje się sprężynka oraz element do linki od manetki blokady (wersja z manetką której nie stosuję), które również zdejmuję.

4. Przez zawór schredera pozbywam się ciśnienia z komory powietrznej, użyłem na wszelki wypadek ręcznika papierowego do wyłapania ulatujących drobin.

5. Tłumienie powrotu skręcam na minus (niebieskie pokrętło na dole goleni)

(jak wspomniałem wersja OEM- stąd brak grafiki żółwik/króliczek która w wersji BOX występuje) a następnie odkręcam śrubkę wkręconą w niebieskie pokrętło - imbus 2mm. Przy okazji producent zaleca przy skręcaniu użyć niebieskiego Loctite z powodu utraty śrubki a co za tym idzie samego pokrętła- drgania podczas jazdy widać robią swoje- zainteresowanych odsyłam do instrukcji serwisowej Manitou Machete, Mattoc itd) W drugiej goleni odkręcam kluczem płasko-oczkowym 12mm śrubę ("compreson rod bolt") wkręconą w pręt kompresji "compresion rod screw" (chyba tak należałoby to przetłumaczyć).

 

6. Wracam do pierwszej goleni -w otwór po wyjętym niebieskim pokrętle regulacji tłumienia odbicia wsuwam klucz imbusowy 8mm i kręcę nim ZGODNIE Z RUCHEM WSKAZÓWEK ZEGARA do momentu, kiedy będzie można wepchnąć rebound damper do środka goleni. Uwaga może już kapać semibath stąd lepiej trzymać golenie lekko uniesione w górę.

7. Widok po spuszczeniu powietrza i częściowym wysunięciu.

8. Wysuwam golenie górne z dolnych i wylewam fabryczny olej semibath do dedykowanego naczynia.

5. Na koniec - zastrzegam sobie że mój opis przedstawia tylko serwis mojego amortyzatora i nie stanowi instrukcji serwisowej jako takiej, dlatego jak ktoś coś spieprzywszy w swoim amorku nie miał pretensji do mnie

Tyle teori

 

Nie mam pojęcia co to za olej ale jest do wymiany. Na gumowym elemencie pośrodku powyższego zdjęcia znajduje się olej zmieszany ze smarem który widocznie zsunął się z wyżej położonej sprężyny. Golenie górne- anoda ok.

 

9. Sprawdzamy wnętrze dolnych goleni- ślizgi, smar na uszczelkach kurzowych, ogólny wygląd itd.

 

 

 

 

 

 

[przemogg]

10. Z ciekawości sprawdzam ile było oleju w dolnych goleniach- jak widać zmieściło sie do jednej strzykawki a nawet licząc niezebrane ostatki oleju z dedykowanego naczynia i to co nie wypłynęło z goleni to i tak do wymaganych instrukcją 30 ml (2x15ml) będzie i tak brakować

 

11. Klucz 22mm i

i wysuwamy pręt sprężyny powietrznej (compression rod assembly) - sprężyna została nasmarowana smarem - jakim chciałoby się spytać - ale jest i to się liczy.

 

12. Kluczem 20mm odkręcamy air cap i

 

13.  oto niespodzianka: w komorze powietrznej znajduje się OLEJ semi bath a nie SMAR jak stwierdza instrukcja- na dowód kilka ujęć nawet z pęcherzykami powietrza. Zwracam uwagę raz jeszcze na nieznany mi z całą pewnością rok produkcji. Może pierwsze miały olej...

14. Tłok powietrzny można wyjąć wkręcając w niego długą śrubę, bodajże M6, albo po prostu przepchać przez całą dolną goleń czymś długim i cienkim tak aby nie uszkodzić powłoki goleni.

 

15. Jak widać od spodu tłoka powietrznego, tak jak na zwojach sprężyny, również znajduje się ten sam smar.

16. Odkręcam kluczem 22mm tłumik powrotu TPC (rebound damper assembly)  i uwaga na wydobywający się olej. Sprawia on bardzo dobre wrażenie w przeciwieństwie do tego z dolnych goleni i co ważne jest w prawidłowej ilości jak się zdaje. Jest czysty, nie ma "paprochów" "sklejonych kuleczek" ani nic co by wskazywało na skutki upływu czasu w jego przypadku. Inna sprawa, że podobno po 2 latach olej demineralizuje się. Podobno.

  17. Wyjęcie tłumika Absolute+ - kluczem 24mm.

     Następnym razem spróbuję odkręcić najpierw tłumik Absolute+ a dopiero potem rebound damper- może będzie łatwiej.

 

18. Środek amortyzatora w całej okazałości.

 

 

 

[przemogg]

19. Przy okazji sprawdzamy czy tłumik powrotu jest w pozycji otwartej -full open.

 

20. Wyjmuję uszczelki olejowe- staram sie pozbyć z nich fabrycznego oleju i nasączyć nowym. Czyszczę też miejsce ich osadzenia.

 

 

21. Po nałożeniu smaru z bocznej strony tłoka powietrznego umieszczam go z powrotem na jego miejscu i nakładam zalecane w instrukcji 5ml smaru na wierzch tłoka. Co ciekawe w manitou Manitou Machete, który uważam za następce Marvela, o ile wręcz nie jest to samo pod zmienioną nazwą handlową , instrukcja zaleca już 8ml smaru. Patrząc na boczną stronę tłoka powietrznego widać w nim 4 niewielkie dziurki. O ile w przypadku oleju semi bath rozumiem że służyły one do swobodnego przemieszczania się tegoż powodując smarowanie nie tylko od górnej strony tłoka powietrznego ale też od dolnej ( a ścisłej - środkowej że się tak wyrażę) to osobiście jestem ciekaw jak to działu w przypadku smaru o innej już  konsystencji.

 

22. Po tłoku powietrznym również pozostałe elementy sprężyny powietrznej umieszczam na swoich miejscach pamiętając o użyciu smaru do jego elementów - sprężyna itd. Przy skręcaniu do goleni używam leciutko smaru na gwinty oraz lekko semi bath na oringi zarówno góra (top cap) jak i dół  (to jasne tworzywo). Wartości dla posiadaczy klucza dynamometrycznego są podane w instrukcji.

 

 

23. Lekko pompuję komorę powietrzną (łatwiejszy późniejszy montaż).

 

24. Teraz przechodzimy do drugiej goleni- tłumik powrotu idzie z powrotem na swoje miejsce- tu też semi bath na oring i lekko smar na gwint.

 

25. Wsuwamy golenie górne w dolne po włożeniu uszczelek olejowych przy czym uwaga- na górne ślizgi nałożyłem smar a dolne posmarowałem semi bath- nic o tym instrukcja nie mówi więc zostawiam to do indywidualnego uznania. Przy okazji warto zauważyć jedną kwestię- gdy górne golenie nie wsuwają się gładko w dolne to najprawdopodobniej nie trafiły idealnie w sam środek ślizgów więc w tym momencie nie wpycham ich na siłę ale lekko wysuwam górne golenie i próbuję jeszcze raz. Przypominam o uszczelkach kurzowych jeśli ktoś je wyjmował.

 

26. Teraz kolej na 15ml semi bath na każdą dolną goleń przy czym golenie wsunięte do około połowy oraz pochylone pod niewielkim kątem.

 

27. Po uzupełnieniu oleju możemy skręcać - w dolną część tłumika powrotu wsuwamy klucz imbusowy 8mm do goleni i skręcamy PRZECIWNIE DO RUCHU WSKAZÓWEK ZEGARA ( proszę na wszelki wypadek sprawdzić w instrukcji żeby nie było pomyłki! ) pamiętając o tym żeby zrobić to DELIKATNIE nie za mocno -4Nm! a od strony sprężyny powietrznej klucz 12mm i tradycyjna śruba. W przypadku tłumika powrotu pomogłem sobie długim podłużnym przedmiotem z miękkiego drewna żeby imbus mógł dosięgnąć tłumika (dociśniecie od góry ze środka goleni)

 

28. Po tym zgodnie z Oil chart uzupełniamy poziom oleju do wymaganego. Tu uwaga- warto kilka razy powciskać golenie aby pozbyć się pozostałości powietrza tkwiących w środku pamiętając o zakryciu goleni.

 

 

 

29. Umieszczamy tłumik Absolute+(też dałem lekko smar na gwint oraz olej na oiring). Klucz dynamometryczny - jak zwykle wartość podana w instrukcji.

 

30. Składamy drobiazgi potrzebne do linki od manetki Milo

i sprawdzamy działanie- czy właściwa ilość oleju w Absolute+ itd.

 

[durnykot]

Motorex Supergliss ma tendencję do pogarszania swoich parametrów w niskich temperaturach, ale stosowany jako kąpiel nie ma aż takiego wpływu na pracę amorka.

1 godzinę temu, przemogg napisał:

oto niespodzianka: w komorze powietrznej znajduje się OLEJ semi bath a nie SMAR jak stwierdza instrukcja-

W pierwszych modelach Marvela tudzież Minute 2012/2013 ( wszystkie modele ), Drake ( i późniejsze Minute Comp ) i Tower miały w komorze powietrznej olej , a zalecany smar to Motorex MPrep. W nowszych modelach ( Mattoc II, Machete,Magnum ) zaleca się smar Slickoleum- choć przy pierwszych modelach Mattoca jeszcze był olej widoczny na filmie ( minuta 11.44 )

 

Manitou zmienia instrukcje od czasu do czasu ( czasem nawet częściej ) , co przerabiałem przy Mattocu, gdzie pierwsze instrukcje i filmy mówiły o 15 ml do golenia, a obecne mówią już o 7 ml.

Zamiast lżejszego oleju zmieniłbym ustawienia tłumienia szybkiej kompresji, co powinno dać lepsze efekty jeśli mało ważysz.

[przemogg]

Sam byłem zdziwiony tymi manualami dlatego na wszelki wypadek zapisuje je u siebie na twardym dysku i później analiza porównawcza. Ustawienia szybkiej kompresji będę oczywiście chciał wypróbować jak trochę go potestuję, sam jestem ciekaw jak to wyjdzie. Dziękuję za wskazówkę.