[Tłumik] Absolute Plus- zmiana charakterystyki

[durnykot]

Zapewne niektórzy właściciele amortyzatorów Manitou z tłumikami ABS+ zauważyli,że w opisie tychże widnieje informacja o Wewnętrznej Regulacji Szybkiej Kompresji ( HSC).

Dla niezorientowanych- układ HSC odpowiada za zachowanie się amortyzatora przy bardzo szybkich lub gwałtownych ugięciach ,gdzie ciśnienie oleju rośnie bardzo szybko - przyjmijmy,że układ otwiera się przy ugięciach trwających poniżej jednej sekundy ( szybka jazda po korzeniach, rock gardeny ). W przypadku Manitou ten układ jest jednocześnie zaworem Blow-Off.

Szczęśliwi posiadacze tłumików ABS+ bez manetki mają możliwość kręcenia pokrętłem na prawej goleni amorka - tym pokrętłem dokonujemy regulacji wolnej kompresji, czyli układu pracującego przy stosunkowo wolnych ( trwających powyżej jednej sekundy) ugięciach - przykładem może być bujanie podczas pedałowania. Obydwa układy są umieszczone w tłumiku ABS+ i w pewien sposób są od siebie zależne.

W przypadku tłumienia szybkiej kompresji zmiana charakterystyki jest nieodczuwalna "na sucho" ( w przeciwieństwie do tłumienia wolnej kompresji) - aby ocenić ,czy zmiana charakterystyki przyniosła spodziewane efekty należy pojechać w teren.

Ale do rzeczy.

Jakieś pół roku po zakupie posiadanego obecnie Drake'a wymieniłem w nim tłumik z ABS na ABS+

Tak wygląda tłumik ABS

A tak tłumik ABS+

 

Jak widać ,różnice są znaczne.

Spróbuję pokrótce opisać, jak przeprowadzić zmianę charakterystyki tłumienia szybkiej kompresji.

Do przeprowadzenia tej operacji będą nam potrzebne:

-imbus 2,5mm

-klucz 24mm

-klucz 13 mm

-czysta szmatka( na której rozłożymy tłumik)

 

Operację zaczynamy od ustawienia pokrętła platformy w pozycji otwartej, zdejmujemy pokrętło ( imbus 2,5mm) - tu wskazana wzmożona uwaga ze względu na małe kulki znajdujące się pod pokrętłem ( z przyczyn technicznych posłużę się zdjęciem z MTBR )

Pod kuleczkami znajdują się równie małe sprężynki, które razem z kulkami odpowiadają za skokową zmianę ustawień pokrętła ABS - warto więc je odłożyć w bezpieczne miejsce. Tłumik wykręcamy za pomocą klucza 24mm - także wskazana wzmożona uwaga - przy wyciąganiu tłumika może wylać się nieco oleju z komory.

Poniżej widać na wyjętym tłumiku układ odpowiadający za szybką kompresję.

Odkręcamy widoczną śrubę ( klucz 13mm) i ostrożnie rozkładamy cały układ, układając każdy element obok siebie , zapamiętując ustawienie widocznego na zdjęciu czerwonego tłoka. Po rozłożeniu wszystkiego powinniśmy zobacz coś takiego ( widać także,że w moim przypadku szmatka nie jest zbyt czysta). Chciałbym zaznaczyć ,że na zdjęciu jest rozłożony tłumik z już zmienioną charakterystyką- fabrycznie jest więcej podkładek.

Patrząc na zdjęcie mamy od prawej:

- śrubę

- czarne coś

- sprężynkę i podkładkę - te elementy odpowiadają za powrót oleju po wyprostowaniu się amortyzatora ( nie zajmujemy się nimi)

- tłok z kanałami olejowymi

- podkładki .

Elementami odpowiadającymi za tłumienie szybkiej kompresji ( a wiec za szybkość przepływu oleju) są widoczne po lewej podkładki , a w zasadzie określony układ tych podkładek , których sprężystość reguluje przepływ oleju przez widoczny w środku czerwony tłok.

W moim przypadku fabrycznie było sześć podkładek - 3 o tym samym wymiarze ( średnica 19 mm) i 3 o coraz mniejszym rozmiarze ( 17m, 15 mm i 13 mm) ułożonych od największej do najmniejszej , oraz jedna bardzo małą będąca na samej górze- tej nie bierzemy pod uwagę.

Zamiana charakterystyki tłumienia szybkiej kompresji będzie polegała na zmniejszeniu lub zwiększeniu siły potrzebnej do otwarcia się układu - w naszym przypadku będzie to polegało na zmianie ustawienia kolejności i ilości podkładek względem tłoka. Zmiana ustawienia podkładek , a co za tym idzie, zmiana sprężystości zestawu podkładek spowoduje zwiększenie lub zmniejszenie siły potrzebnej otwarcia układu . W zależności od wybranego przez nas ułożenia podkładek , układ otworzy się przy najechaniu na malutki kamień lub też otworzy się dopiero przy mocnym uderzeniu o przeszkodę. Jak widać, otwierają się przed nami w zasadzie nieskończone możliwości zmiany czułości amorka- od mocno progresywnej do totalnie liniowej z wybieraniem przysłowiowych liści.

Należy pamiętać,że zmiana charakterystyki szybkiej kompresji może mieć wpływ na parametry wolnej kompresji - przy pewnych ustawieniach ciężsi rowerzyści mogą odczuwać zwiększone bujanie na podjazdach.

Układ podkładek widoczny na zdjęciu to obecnie moja piąta kombinacja , na której amorek jeździł przez ostanie pół roku ( co nie znaczy,że ostatnia)

Po wybraniu w zasadzie dowolnej kombinacji składamy wszystko do kupy pilnując właściwego ustawienia tłoka.

 

To jest dół tłoka ( od strony śruby mocującej)

 

A to góra tłoka ( od strony pokrętła platformy)

 

Przed włożeniem tłumika warto sprawdzić poziom oleju w komorze i ewentualnie wymienić ( oryginalny olej nie jest najlepszy).

Wkładając tłumik upewniamy się, czy jest on w pozycji otwartej.

Podczas wkładania tłumika może wylać się odrobina oleju także wkładamy go dosyć powoli.

 

Mniej więcej dwa miesiące temu Manitou wypuściło na rynek amerykański skrzynkę zawierającą ok. 20 zestawów podkładek za jedyne 100$. Zestawy są podzielone na dwie sekcje- XC i Trail. Każda z nich różni się zestawem podkładek,które mają inną średnicę i grubość - te dwa parametry determinują siłę potrzebą do otwarcia układu. Do skrzynki dołączona jest instrukcja opisująca działanie każdego zestawu.

Dla zainteresowanych w załączeniu wspomniana instrukcja

Z przyczyn oczywistych powyższe nie dotyczy tłumików TPC i ABS.

Wypada dodać,ze robicie to na własną odpowiedzialność.

ABS+ Tuning REV 3-10-2011.pdf

[dancio84]

Dzięki, właśnie czegoś takiego szukałem

[premier2]

Dobra robota, kocie

[bigstuff]

Super, jestem pewny, że przyda się, gdy gwarancja na widelec będzie dobiegać końca .

[kowal962]

A co do tego ma gwarancja? Skoro samo Manitou oferuje zestaw różnych podkładek? Mod bardzo fajny sam z Ciekawości rozebrałem tłumik i nijak się miała ilość podkładek do tego co jest w pdfie. U mnie były 3x19mm 2x17mm i 1x13mm. Widelec to minuta, także usunąłem jedna 17mm i jedna 19mm. Jak to będzie działać, to niestety dowiem się na wiosnę.

[LesHecK]

Bardzo fajny artykuł.

Kupiłem taki amorek, ale z blokadą MILO z ABS+. Jaka jest możliwość tuningu takiego tłumika, podobno ma on inną konstrukcję niż z pokrętłem manualnym na goleni. Przeczytałem instrukcję z PDF i chciałbym trochę pokombinować. Przyznam, że fabryczne ustawienia jak dla mnie z ustawioną manetką zgodnie z instrukcją nie są najlepsze.

Przy pozycji otwartej amorek jest wystarczająco miękki ale ma za duże tłumienie kompresji. Natomiast w pozycji zamkniętej szybkie tłumienie kompresji jest za mało czułe.

[durnykot]

Wewnętrzna konstrukcja tłumika z manteką MILO jest taka sama jak wersji bez manetki. Różnica jest tylko w sterowaniu tłumikiem.

Układy HSC i LSC są takie same.

[LesHecK]

Wewnętrzna konstrukcja tłumika z manteką MILO jest taka sama jak wersji bez manetki. Różnica jest tylko w sterowaniu tłumikiem.

Układy HSC i LSC są takie same.

 

Pyt.1 - Czyli nie będzie zagrożenia uszkodzenia tłumika jeżeli zmienię początkowe i końcowe wartości tłumienia dla pozycji manetki on/off (zablokuję linkę np nie do końc anaprężoną przy zablokowanym milo)?

Pyt.2 - Czy w atkim razie można odpiąć linkę i sprężynką i kręcić pokrętłem ABS+ manualnie, ustawiając w dowolnej pozycji?

Edytowane 30 Stycznia 2012 przez LesHecK

[kowal962]

pytanie 1: jakie zagrożenie? jak jest pokrętło to ustawia się je w dowolnym miejscu i nic się nie rypie, śmiało zmieniaj punkt zaczepienia.

pytanie 2: musiałbyś wymienić tłumik chyba, że jakoś można usunąć sprężynę z korka, czy gdzie ona tam się znajduje.

Edytowane 30 Stycznia 2012 przez kowal962

[premier2]

Jak dobrze pamiętam, to tłumik od wersji z manetką ma mniejszy zakres obrotu. Po zdjęciu pokrętła, możesz zmienić jego początkowe położenie, przez zmianę zaczepienia sprężyny.

[LesHecK]

REGULAMIN, pkt 2i

 

Zgadza się. Pełen zakres obrotu pokrętła to ok 170stopni, a MILO wykorzystyje ok 80 stopni. Czyli możesz wybrać, że na otwartym MILO masz małe tłumienie kompresji ale przy zamkniętym nie blokuje do końca lub inne ustawienie blokuje do końca przy zamkniętym ale przy otwartym nie możesz cieszyć się super wyłapywaniem średnich nierówności.

 

Moje poprzednie pytanie dotyczyło czegoś innego. Czy ustawienie pokrętła w dowolnej pozycji nie uszkodzi łumika (producent nie informuje o tym bezpośrednio, a w instrukcji MILO jest napisane, żeby przy zablokowanym milo amorek był w pełni zablokowany).

 

Gdzieś słyszałem , że pośrednie ustawienie mogą skończyć się pokrzywieniem jakiś podkładek.

Edytowane 30 Stycznia 2012 przez premier2

[premier2]

Tego nie wiem, ostatecznie zostawiłem tłumik bez manetki

[durnykot]

Gdzieś słyszałem , że pośrednie ustawienie mogą skończyć się pokrzywieniem jakiś podkładek.

Nie bardzo rozumiem sens tej informacji- manetka odziaływuje na układ LSC/HSC tak samo jak zwykłe pokrętło z tą różnicą ,że brak jest ustawienia pośredniego. Jeśli powyższa informacja jest prawdziwa( w co wątpię) to dotyczyłaby również tłumików bez MILO , co podważa sens ustawień pośrednich platformy ABS.

Te podkładki to "shims" ,czyli główna składowa układu HSC- oprócz wpływu na charakterystykę tłumienia szybkiej kompresji są one jednocześnie odpowiedzialne za działanie zaworu blow off. IMO te podkładki mogą się wykrzywić jedynie w przypadku jazdy na zablokowanym amorku( lub częściowo zablokowanym) i bardzo silnym ,nagłym skompresowaniu amorka , gdzie siła uderzenia musiałaby być bardzo duża ( w ustawieniu tłumika XC powyżej 720 N i prędkości 1200 mm/sec) . Ale mogę się mylić.

Czyli możesz wybrać, że na otwartym MILO masz małe tłumienie kompresji ale przy zamkniętym nie blokuje do końca lub inne ustawienie blokuje do końca przy zamkniętym ale przy otwartym nie możesz cieszyć się super wyłapywaniem średnich nierówności.

Możesz poeksperymentować z podkładkami( shimami)- na początek możesz wyjać jedną z mniejszych podkładek lub też włożyć ją między tłok a największą podkładkę.

Tak w ogóle wydaje mi się ,że kupując ten zestaw

Manitou Drake Knob Kit 2009 | Buy Online | ChainReactionCycles.com

można przerobić tłumik MILO na zwykły.

 

Ponizej filmik "Jak rozebrać tłumik ABS+MRD"- nie mój.

Manitou R7 MRD 2010 Absolute+ Damper Disassembling on Vimeo

[Janisław]

Wiecie może czy da się gdzieś dokupić te gąbeczki które są na tłumiku czy jednak cały tłumik trzeba brać?

Przy serwisie posypały mi się niestety i nie mam koncepcji skąd to wziąć.

 

Ewentualnie jak przyjdzie do zakupu całego tłumika, to myślicie że wersja 2012 będzie pasować do widelca 2008/2009?

Manitou ABS+ AM Upgrade Kit 2012 | Buy Online | ChainReactionCycles.com

[durnykot]

Mnie się widzi ,że powinien pasować ( na 99% mechanicznie). Być może zmienili charakterystykę w tłumiku na 2012.

Wersja 2010 nie może być?

http://www.chainreactioncycles.com/Models.aspx?ModelID=44500

Można zawsze zapytać u źródła

http://www.manitoumtb.com/index.php?page=contact

Panowie z Manitou dosyć szybko odpisują i zawsze konkretnie.

[Janisław]

Odpisali, faktycznie dosyć szybko i konkretnie. Poradzili mi żebym se kupił nowy tłumik w Velo

 

No i teraz pytanie - 2010 czy może 2012?

Chłopaki z Manita polecają 141-26532-K008 czyli wersję 07-10 ale chyba gwinty są takie same...

 

Wysyłane z mojego GT-I9100 za pomocą Tapatalk 2

[Obes]

Prawie na pewno takie same, oni też liczą koszty, wiele części z amorów jest wzajemnie wymiennych, właśnie niedawno do starych goleni dolnych z Blacka (zależało mi na piwotach ) wsadziłem nowe golenie górne z R7, co prawda średnica wewnętrzna goleni z R7 nieco większa ale wystarczył grubszy O-ring i tłumiki z Blacka przypasowały ...

Edytowane 28 Kwietnia 2012 przez Obes

[bigstuff]

Witam,

Planuję w najbliższym czasie zmianę charakterystyki układu HSC, zamierzam początkowo spróbować zredukować ilość shimów do trzech (10mm, 17,5mm, 19mm) przy dosyć niskiej wadze 65kg. Muszę przed tym rozwiać swoje wątpliwości, czy zmiana w układzie HSC mają wpływ na lock-out? Inaczej, czy zmiany charakterystyki szybkiej kompresji ma odbicie na blokadzie, czy dalej po jej włączeniu widelec będzie sztywny. Posty po drodze nie są dla mnie do końca jasne. I drugie pytanie, "zalać" tłumik olejem o gęstości 5W, czy 15W (Motul Fork)?

Pozdrawiam

[durnykot]

W pewnych ustawieniach HSC po właczeniu blokady amorek moze sprawiać wrażenie zablokowanego ,ale w czasie jazdy ,mimo blokady, amorek może pracować w pewnym ograniczonym zakresie. Zmieniając układ podkładek zmieniasz siłę potrzebną do otwarcia zaworu blow-off , co np. podczas siłowych podjazdów może powodować otwarcie blokady. W moim układzie amorek , po pełnym zablokowaniu, był sztywny w czasie jazdy po płaskim i na równych podjazdach, ale dosyc szybko "puszczał" - ale w sumie o to mi chodziło. Jesli chcesz miec mocniejszą platformę,ale słabsze pochlanianie małych nierówności możesz dać wiekszą podkaldkę jako pierwszą , jesli chcesz,aby amorek szybciej się otwierał na małych nierównościach i miec słabszą platformę, mozesz dac mniejsza podkładkę jako pierwszą.

 

 

IMO w Twoim przypadku olej 15W pogorszy działanie amorka.

Choc w sumie nie wiem,co chcesz w ten sposób osiągnąć.

[bigstuff]

W pewnych ustawieniach HSC po właczeniu blokady amorek moze sprawiać wrażenie zablokowanego ,ale w czasie jazdy ,mimo blokady, amorek może pracować w pewnym ograniczonym zakresie. Zmieniając układ podkładek zmieniasz siłę potrzebną do otwarcia zaworu blow-off , co np. podczas siłowych podjazdów może powodować otwarcie blokady. W moim układzie amorek , po pełnym zablokowaniu, był sztywny w czasie jazdy po płaskim i na równych podjazdach, ale dosyc szybko "puszczał" - ale w sumie o to mi chodziło. Jesli chcesz miec mocniejszą platformę,ale słabsze pochlanianie małych nierówności możesz dać wiekszą podkaldkę jako pierwszą , jesli chcesz,aby amorek szybciej się otwierał na małych nierównościach i miec słabszą platformę, mozesz dac mniejsza podkładkę jako pierwszą.

 

 

Prosto mówiąc, ze wzrostem "czułości" amortyzatora maleje "efektywność" blokady skoku. Rozumiem, że ustawić to optymalnie do swoich potrzeb (satysfakcjonujące wybieranie / siła blokady) mogę jedynie metodą prób i błędów. Po wykresach z pliku .pdf załączonego do 1 postu można wywnioskować, że dużo większy wpływ na siłę, przy użyciu której otwiera się zawór blow-off ma nie ilość, a kolejność shimów. Zastosowanie podkładki o małej średnicy jako pierwszej drastycznie obniża tą granice względem shima np 19mm. No nic, trzeba będzie poeksperymentować .

 

Jeszcze czysto teoretycznie co do działania Milo, wspominaliście wcześniej, że zakres jej działania to mniej więcej połowa z tego, co oferuje wersja bez manetki, w takim razie łopatologicznie. Opcja bez manetki ma 3 pozycje (~170 stopni) , wersja z milo 2 (~80 stopni). Tłumiki są te same, czy dobrze myślę, że różnica między minimalnym/maksymalnym ustawieniem w dwóch powyższych nie może być taka sama? Jeśli fabrycznie zawór blow-off "ustawiony jest" na otwieranie się z tą samą siłą, wartości początkowe wersji z Milo/pokrętłem muszą się różnić?

 

IMO w Twoim przypadku olej 15W pogorszy działanie amorka.

Choc w sumie nie wiem,co chcesz w ten sposób osiągnąć.

 

Nie chcę osiągnąć niczego spektakularnego, pytam, żeby nie zastanawiać się, co tam wlać, jeśli zajdzie potrzeba uzupełnienia tego co się wyleje.

 

Pozdrawiam

Edytowane 25 Lipca 2012 przez bigstuff

[durnykot]

Po wykresach z pliku .pdf załączonego do 1 postu można wywnioskować, że dużo większy wpływ na siłę, przy użyciu której otwiera się zawór blow-off ma nie ilość, a kolejność shimów.

Dokładnie tak.

Opcja bez manetki ma 3 pozycje (~170 stopni) , wersja z milo 2 (~80 stopni)

Wersja ABS+ bez manetki ( z pokrętłem) ma 7 pozycji.

że różnica między minimalnym/maksymalnym ustawieniem w dwóch powyższych nie może być taka sama?

Zależy od ustawień początkowych wersji MILO. Może być tak,że pozycja MIN w Milo będzie odpowiadała pozycji Open FULL w opcji bez MILO, zaś pozycja zamknięta w MILO będzie odopowiadała 5 kliknięciu w wersji bez manetki.

Nie chcę osiągnąć niczego spektakularnego, pytam, żeby nie zastanawiać się, co tam wlać, jeśli zajdzie potrzeba uzupełnienia tego co się wyleje.

Fabrycznie jest Motorex 5W. Wlewajac 15W podniesiesz lepkość oleju proporcjonalnie do ilości wlanego oleju. Jeśli masz fabryczny olej to polecam wymienić na świeżego Motorexa- olej wlewany w fabryce jest bardzo kiepski.

[bigstuff]

Może być tak,że pozycja MIN w Milo będzie odpowiadała pozycji Open FULL w opcji bez MILO, zaś pozycja zamknięta w MILO będzie odopowiadała 5 kliknięciu w wersji bez manetki.

 

Tylko teraz pytanie, czy jeśli zwiększę jego czułość "blokada" nie będzie mi się wyłączać na każdym podjeździe, ale to już chyba mogę sprawdzić wyłącznie w praktyce.

 

Fabrycznie jest Motorex 5W. Wlewajac 15W podniesiesz lepkość oleju proporcjonalnie do ilości wlanego oleju. Jeśli masz fabryczny olej to polecam wymienić na świeżego Motorexa- olej wlewany w fabryce jest bardzo kiepski.

 

Jeśli ma się zgadzać tylko lepkość to raczej nie powinno być problemu.

 

Dzięki za odpowiedź,

Pozdrawiam

[durnykot]

Podniesie się lepkość ( upraszczając) oleju ,ale może i będzie to miało wpływ na charakterystykę tłumienia kompresji. Choć majac w pamięci ilość oleju jaka się wylewa przy demontażu tłumika ta dolewka nie powinna mieć znaczenia.

[bigstuff]

Pisząc poprzedniego posta zapomniałem wspomnieć, że chodzi mi o uzupełnienie ubytku olejem 5w

[Lumperator]

Tylko teraz pytanie, czy jeśli zwiększę jego czułość "blokada" nie będzie mi się wyłączać na każdym podjeździe, ale to już chyba mogę sprawdzić wyłącznie w praktyce.

Jak ustawisz Milo na Full Open i zaciągniesz manetkę, to amortyzator nie zablokuje się (będzie silnie tłumić kompresję). Choć wg mnie całkowite otworzenie tłumika kompresji mija się z celem i zaburza sens działania tego amortyzatora. No chyba, że ktoś jeździ turystycznie wyłącznie po równym, prostym terenie.