[napęd] Kompatybilność komponentów

[macrianus]

Wiekszosc komponentow mozna mieszac bez przeszkod. w kilku opisanych ponizej wypadkach istnieja pewne ograniczenia:

 

1. przerzutki a manetki: te komponenty pracuja najczesciej w jednym z dwoch systemow:

 

- 1:1- przerzutki tylne i manetki srama oznaczone cyframi (np. 3.0, 5.0, x.9). wspolpacuja one wzajemnie ze soba, ale sa niekompatybilne z produktami shimano i pozostalymi modelami srama. nie ma za to najmniejszych problemow we wspolpracy komponentow roznej klasy (np. manetek 5.0 z przerzutka x.7), gdyz system jest ten sam, a komponenty roznia sie jedynie jakoscia lub wykonczeniem.

 

- 2:1- komponenty srama oznaczone literowymi nazwami np. plasma, centera itp. oraz model mr-10 i wszystkie modele shimano. wszystkie ww sa wzajemnie komplatybilne i nie ma przeszkod we wspolpracy manetek sram attack z przerzutka tylna xt lub manetek alivio z tylna plasma. nie beda one natomiast poprawnie dzialaly z przerzutkami srama w systemie 1:1.

 

wyjasnienia:

- odnosnie komponentow suntoura (istnieja takie, chociaz sa malo popularne): przerzutki tylne dzialaja w obu systemach, zas manetki tylko w systemie 1:1 (wiec beda dzialac poprawnie z przerzutkami suntoura i modelami srama w tym systemie)

 

- odnosnie campagnolo (od paru lat tylko na szose, wiec nie sadze, zeby ktos na tym forum sie tym klopotal) : teoretycznie system 2:1 jak w shimano, ale slyszalem o problemach we wspolpracy, wiec proby mieszania sa ryzykowne. jakby ktos mial jakas wiedze na ten temat to prosze o info na pw- wprowadze uzupelnienie.

 

- odnosnie przerzutek przednich: wszystkie (moze poza x-genem i manetkami x.9 oraz x.0- ta kwestia jest aktualnie dyskutowana na forum i jak tylko zostanie rozstrzygnieta wyjasnienie pojawi sie takze tutaj) pracuja w jednym systemie i nie ma problemow we wspolpracy na linii przerzutki- manetki.

 

2. przerzutki przednie a:

- rama:

--wystepuja dwa systemy: top pull i bottom pull, czyli gorny i dolny ciag. przerzutki przednie top pull wystepuja w rowerach, w ktorych linka sterujaca ich praca jest poprowadzona gorna rura ramy i schodzi w dol ku przerzutce (ta wiec ciagnie linke od gory i stad nazwa). bottom pull jest w rowerach, w ktorych linka "idzie" dolna rura i jest ciagnieta przez przerzutke od dolu (ciag dolny). przednie przerzutki szosowe to praktycznie tylko bottom pull, zas modele mtb sprzedawane sa zwykle w dwoch wersjach (shimano) lub jednej obslugujacej oba systemy (sram, niektore suntoury). przerzutki przednie roznia się także polozeniem wozka względem osi obrotu (top swing i down swing), ale ta istotna roznica konstrukcyjna nie wplywa na kompatybilnosc i dlatego nie zamierzam jej tutaj szerzej omawiac.

-- wystepuja rozne sposoby zamocowania: do rury podsiodlowej (zwykle 3 rozne srednice obejmy (27,2/ 31,8/ 34,9) do wyboru w zaleznosci od grubosci tej rury w ramie (czasem modele pasujace do kazdej obejmy) lub modele mocowane do obudowy suportu).

- korby: rozmiar zebatek korb z jakimi wspolpracuja przerzutki jest scisle okreslony w przypadku przerzutek mocowanych do suportu, zas w przypadku mocowanych na rurze podsiodlowej stanowi maximum i na ogol wspolpraca z korbami o mniejszych blatach jest mozliwa. raczej niemozliwa jest wspolpraca korb szosowch i przerzutek mtb (nie obsluguja duzych szosowych zebatek majacych czesto powyzje 50 zebow na najwiekszym blacie) i vice versa (wiekszosc przerzutek szosowych ma zbyt waski zakres pracy aby obsluzyc 3 blatowe korby)

 

3. lancuch a:

- korby: w wiekszosci wypadkow wspolpraca jest bezproblemowa.

- kaseta ew. wielotryb: im wiecej biegow z tylu tym mniejsze odleglosci pomiedzy koronkami i tym wezszy lanuch jest potrzebny. nie ma wiec przeciwwskazan (ale nie ma to tez sensu- wezszy lancuch jest slabszy) w montowaniu do 7- rzedowej kasety 9-rzedowego lancucha, ale nie odwrotnie! konieczne jest takze poprawne dobranie tych dwoch elementow pod wzgledem twardosci, gdyz w przypadku znacznych roznic w jakosci slabszy (bardziej miekki) komponent ulegnie szybkiemu zuzyciu (a w zasadzie zniszczeniu).

 

4. srodek suportu a:

- rama: istotna jest szerokosc mufy (68 lub 73mm) oraz zastosowany gwint (wystepuja systemy: wloski (okreslany takze jako itl oraz angielski zwany bsa)

- korby: wystepuje kilka sposobow zamocowania na osi supprotu: kliny (stary, praktycznie zarzucony system), kwadraty (w tanszych rowerach) oraz wielowypusty: octalink ( w korbach i suportach shimano) i isis (stosowany m. in. przez truvativa i fsa). wszystkie systemy sa oczywiście wzajemnie niekompatybilne. wystepuja także korby shimano ze zintegrowana osia, ale sprzedawane sa jako komplet, wiec istotne jest tylko dobranie pod względem wymiaru do ramy.

-w zwiazku z problemami z tzw. linia lancucha (glownie w produktach shimano) kupujac suport dobrze jest znac także model przedniej przerzutki i jej srednice obejmy oraz model korb.

 

5. kaseta a piasta: rowniez funkcjonuja 2 wzajemnie niekompatybilne systemy: nowszy i lepszy, czyli piasta z tzw. bebenkiem zawierajacym zapadki przenoszacymi moment obrotowy na kola i nakladana na nia kaseta w formie samych zebatek (zwyke w 8, 9 i 10 biegowych rowerach). niestety, same bebenki i kasety sa także w dwoch roznych typach: jeden wspierany przez shimano i srama, drugi by campagnolo. na szczescie dla bikerow mtb ostatni system jest obecny tylko w kolarstwie szosowym, ale i tam istneja piasty (np. montowane w kolach firmy mavic) pozwalajace stosowac w jednym kole kasety obu typow poprzez zastosowanie odpowiednich podkladek dystansowych. starszym (ale wciaz obecny w tanszych rowerach) systemem jest piasta z gwintem, na ktory nakreca sie wielotryb wyposazony we wlasny system zapadek odpowiadajacych za przenoszenie napedu (zwykle 7 przelozen z tylu lub mniej, chociaz do kupienia takze 8-biegowy malo renomowanej firmy Falcon).

Wykorzystujac swoja skromna wiedze oraz dostepne mi materialy dolozylem staran, aby wywod ten byl przejrzysty, zrozumialy, bezbledny i kompletny. wszelkie propozycje dotyczace uzupelnien/uaktulanien i uwagi odnosnie zauwazonych bledow kierujcie do mnie przez pw lub maila, a ja postaram sie je jak najszybciej wprowadzic. jezeli po przeczytaniu tego dalej macie watpliwosci szukajcie w archiwach forum i ew. pytajcie (zakladajac nowe tematy pamietajcie o "[]").

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Autor textu dziekuje Skrzyni i Arniemu ( www.arnik.com.pl ) za pomoc w opracowaniu i publikacji.